Ο πτωχευτικός νόμος έχει ξεκινήσει να εφαρμόζεται και όλοι περιμένουν αργά ή γρήγορα να φανεί η εικόνα που θα «δώσει» στην έννομη τάξη, ανάλογα και με τα αποτελέσματα που θα επέλθουν. Θα υποβληθούν πολλές αιτήσεις πτώχευσης; Ποιοι θα υποβάλλουν αιτήσεις πτώχευσης, οι οφειλέτες, ή οι Τράπεζες και γενικά οι πιστωτές. Οι πιστωτές τι στάση θα κρατήσουν; Η στάση των πιστωτών θα είναι επιθετική ή αμυντική; Θα ασκούν παρεμβάσεις κατά των αιτήσεων ή προσφυγές κατά της απαλλαγής;
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με σχετική απόφαση της εκτελεστικής επιτροπής της Τράπεζας της Ελλάδος που εξεδόθη (απόφαση 185/1/9.3.2021) υπάρχει υποχρέωση να καταγράφονται οι υποβληθείσες αιτήσεις πτώχευσης όπου εμπλέκεται η κάθε Τράπεζα, οι αιτήσεις απόρριψης, αν έγιναν δεκτές, ή αν απορρίφθηκαν, οι προσφυγές κατά της απαλλαγής. Δηλαδή θα υπάρχει εποπτεία όσον αφορά στις ενέργειες των Τραπεζών. Σε πόσο ρεαλιστικό και πραγματικό χρονικό διάστημα θα ολοκληρώνεται η διαδικασία επίσης είναι κάτι που θα φανεί στην πράξη.
Γεγονός πάντως είναι ότι υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον από πλευράς οφειλετών, κυρίως όσων δεν έχουν ακίνητη περιουσία για τη διαδικασία του πτωχευτικού νόμου. Ιδίως για οφειλέτες του Δημοσίου και Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης και στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού και στη διαδικασία της πτώχευσης επιφυλάσσονται διαγραφές οφειλών. Προσοχή όμως υπάρχουν και συνέπειες που θα δούμε παρακάτω. Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις για την απαλλαγή οφειλέτη φυσικού προσώπου, οι οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση στις οποίες εκτείνεται η απαλλαγή δεν βαρύνουν πλέον τον οφειλέτη. Η απαλλαγή επέρχεται 36 μήνες μετά την κήρυξη της πτώχευσης ή την καταχώριση στο Μητρώο Φερεγγυότητας για όσους δεν έχουν ακίνητη περιουσία. Για όσους οφειλέτες η πτωχευτική περιουσία καταλαμβάνει την κύρια οικία του οφειλέτη ή άλλα περιουσιακά στοιχεία που υπερβαίνουν σε αξία το 10% των συνολικών υποχρεώσεων και η ελάχιστη αξία τους δεν είναι κάτω των 100.000 ευρώ, η απαλλαγή επέρχεται σε ένα έτος.
Οι συνέπειες της απαλλαγής από τις οφειλές στην εφορία είναι ότι χορηγείται πλέον αποδεικτικό ενημερότητας, δεν υπόκεινται σε συμψηφισμό με απαιτήσεις του οφειλέτη έναντι του Δημοσίου, δεν λαμβάνονται υπόψιν για την άσκηση ποινικής δίωξης για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο (άρθρο 25 νόμου 1882/1990), δεν επιβάλλονται επίσης μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης εις βάρος του οφειλέτη πχ μπλοκάρισμα λογαριασμών. Τρία έτη μετά την απαλλαγή και εφόσον δεν υπάρχει περιουσία πλέον εκδίδεται φύλλο έκπτωσης για τη διαγραφή οφειλών στις οποίες εκτείνεται η απαλλαγή.
Όσον αφορά στις οφειλές στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης με τον ίδιο τρόπο όταν επέλθει η απαλλαγή διαγράφονται οι οφειλές με συνέπεια να χορηγείται ασφαλιστική ενημερότητα, να μην ασκούνται ποινικές διώξεις για τα αδικήματα της παρακράτησης εργοδοτικών εισφορών και της υπεξαίρεσης εργοδοτικών εισφορών, δεν ασκούνται μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης.
ΠΡΟΣΟΧΗ Αυτό είναι το πλέον σημαντικό. Ο χαρακτηρισμός οφειλών από ασφαλιστικές εισφορές μισθωτής απασχόλησης ως διαγραπτέες δεν επηρεάζει ασφαλιστικά δικαιώματα μισθωτών ασφαλισμένων, ενώ ο χαρακτηρισμός οφειλών από ασφαλιστικές εισφορές μη μισθωτής απασχόλησης ως διαγραπτέες συνεπάγεται την ακύρωση του χρόνου ασφάλισης και των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των μη μισθωτών ασφαλισμένων.
Για οφειλέτες του Δημοσίου και των Ταμείων ο εξωδικαστικός μηχανισμός επιφυλάσσει ακόμα και στην περίπτωση που δεν υπάρξει διαγραφή καταβολή δόσεων έως 240 μήνες δηλαδή για είκοσι έτη. Παρόμοια ρύθμιση σε τέτοια έκταση δεν έχει ξαναυπάρξει, ενώ και πάλι στην περίπτωση συμφωνίας αναστέλλονται όλα τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης, οι ποινικές διώξεις για το αδίκημα του άρθρου 25 νόμου 1882/1990 και αναβάλλεται η εκτέλεση των ποινών που επιβλήθηκαν ή διακόπτεται η εκτέλεση. Εφόσον στα πλαίσια του εξωδικαστικού μηχανισμού επιτευχθεί σύμβαση αναδιάρθρωσης χρέους για δημόσιο και φορείς κοινωνικής ασφάλισης καταργούνται όλες οι προηγούμενες ρυθμίσεις.
