Τι θα πρέπει να προσέξουν οι οφειλέτες στις συμβάσεις αναδιάρθρωσης
Αίτηση στον εξωδικαστικό μηχανισμό αποφάσισε να κάνει εντολέας του γραφείου μας συνολικές οφειλές 64.689 ευρώ προς Τράπεζες και Α.Α.Δ.Ε.
Εντός ενός μηνός από την ημερομηνία οριστικής υποβολής της αίτησής του αναρτήθηκε στην πλατφόρμα εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών η προτεινόμενη από τους πιστωτές του σύμβαση αναδιάρθρωσης. Να σημειωθεί ότι σε άλλες περιπτώσεις η σύμβαση καθυστερεί πολύ περισσότερα.
Για τις οφειλές ύψους 43.172,36 ευρώ προς την Α.Α.Δ.Ε. του προτάθηκε μία ρύθμιση διάρκειας 20 ετών και συγκεκριμένα 240 μηνιαίες δόσεις ύψους 239,43 ευρώ καθεμία εξ αυτών. Δηλαδή, έως το τέλος της ρύθμισης θα έχει καταβάλλει μαζί με τους τόκους το ποσό των 57.463,20 ευρώ. Δηλαδή θα έχουν προστεθεί τόκοι μέσα στο διάστημα των 20 ετών της ρύθμισης ποσού 14.291,53 ευρώ.
Εκτός από τις οφειλές προς το Δημόσιο ο εντολέας μας έχει οφειλές και προς δύο τραπεζικά ιδρύματα τις οποίες οφειλές όμως διαχειρίζονται πλέον εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις.
Η πρόταση που του έγινε για την οφειλή ύψους 17.885,58 ευρώ που διαχειρίζεται η DoValue Greece έχει διάρκεια 360 μηνών, δηλαδή 30 ετών, και η ρύθμιση προβλέπει καταβολή μηνιαίων δόσεων ύψους 105,89 ευρώ καθεμία εξ αυτών. Το συνολικό ποσό που θα έχει καταβληθεί από τον εντολέα μας στο πέρας των 30 ετών για την εξόφληση αυτής της οφειλής θα είναι 38.120,40 ευρώ.
Για την οφειλή ύψους 3.631,50 ευρώ που διαχειρίζεται η Intrum Hellas έγινε πρόταση για καταβολή 92 μηνιαίων δόσεων ποσού 50,02 ευρώ καθεμία από αυτές. Η ρύθμιση αυτή θα ολοκληρωθεί σε 8 έτη και ο εντολέας μας θα έχει καταβάλει το ποσό των 4.601,92 ευρώ μαζί με τους τόκους.
Οι οφειλέτες που επιλέγουν να κάνουν αίτηση στον εξωδικαστικό μηχανισμό πρέπει να αποδεχτούν ή να απορρίψουν αιτιολογημένα τη σύμβαση αναδιάρθρωσης εντός 5 ημερών από την ανάρτηση αυτής στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού. Τους παρέχεται, ωστόσο, η δυνατότητα να ζητήσουν μέσω της πλατφόρμας παράταση αυτής της προθεσμίας για χρονικό διάστημα έως 30 ημερών αιτιολογώντας το αίτημά τους.
Οι οφειλέτες θα πρέπει να διαβάσουν πολύ καλά τους όρους της σύμβασης αναδιάρθρωσης πριν την αποδοχή. Να σημειωθεί ότι σε γενικότερο πλαίσιο δεν πρέπει να έχουν στάση εφησυχασμού, αλλά συνεχούς εγρήγορσης καθώς τους αποστέλλονται ταυτότητες οφειλής για να καταβάλλουν τις δόσεις προσωρινά, που μετά αλλάζουν, και γενικά μέσα στο διάστημα των 20 ετών της ρύθμισης πρέπει να έχουν πλήρη εποπτεία της υπόθεσης.
Στη σύμβαση αναδιάρθρωσης που έλαβε ο εντολέας μας ο ένας από τους όρους της σύμβασης ρύθμισης με το Ελληνικό Δημόσιο αναφέρει ότι «Σε περίπτωση προεξόφλησης της ρύθμισης, με καταβολή από τον Αιτούντα ή συμψηφισμό, δεν αφαιρούνται οι τόκοι καταβολής που έχουν υπολογιστεί και παραμένουν ανεξόφλητοι»
Ωστόσο, σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 3 του Ν.5024/2023 που επέφερε αλλαγές στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού προστίθεται νέο εδάφιο στο άρθρο 22 του Ν.4738/2020 και πλέον «Σε περίπτωση ολικής προεξόφλησης της ρύθμισης, με καταβολή από τον οφειλέτη ή συμψηφισμό ή από απόδοση κατασχέσεων ή από παρακράτηση, χορηγείται έκπτωση στο σύνολο των ανεξόφλητων τόκων καταβολής που έχουν υπολογιστεί και, σύμφωνα με το υπολογιστικό εργαλείο του άρθρου 71, αντιστοιχούν στις δόσεις της ρύθμισης που προεξοφλούνται».
Ο οφειλέτης, δηλαδή, έχει πλέον μόνο ως προς το Δημόσιο και όχι ως προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα την δυνατότητα να προεξοφλήσει την ρύθμιση και με τον τρόπο αυτό δεν θα χρειαστεί να καταβάλλει τους τόκους που αντιστοιχούν στις μηνιαίες δόσεις που προεξοφλούνται.
Παρά την αντίθετη διατύπωση στην σύμβαση αναδιάρθρωσης, ο νόμος υπερισχύει και συνεπώς όπως μας ενημέρωσε και η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους ο εντολέας μας σε περίπτωση που επιθυμεί στο μέλλον να προεξοφλήσει την ρύθμιση με το Δημόσιο τότε θα απαλλαγεί από τους τόκους των δόσεων που θα προεξοφληθούν.
Ακόμα ένας όρος που θα πρέπει να προσέξουν οι οφειλέτες είναι αυτός που αναφέρεται στα επιτόκια. Ειδικότερα, οι ρυθμίσεις που γίνονται με το Δημόσιο και τον ΕΦΚΑ μέσω της πλατφόρμας του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών έχουν σταθερό επιτόκιο 3%. Ωστόσο, οι ρυθμίσεις με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν κυμαινόμενο επιτόκιο. Όπως τονίζεται από όρο της σύμβασης το δοσολόγιο που συμπεριλαμβάνεται στην σύμβαση αναδιάρθρωσης είναι ενδεικτικό, καθώς οι μηνιαίες δόσεις έχουν υπολογιστεί βάσει του κυμαινόμενου επιτοκίου που ισχύει κατά την ημέρα εκπόνησης της πρότασης αναδιάρθρωσης και ενδέχεται στο μέλλον να υπάρξουν αλλαγές ανάλογες των μεταγενέστερων διακυμάνσεων του επιτοκίου.
Άλλος όρος σχετικός με τους τόκους αναφέρει ότι οι τόκοι που προκύπτουν κατά το χρονικό σημείο που μεσολαβεί από την άντληση των οφειλών στην πλατφόρμα έως και την ανάρτηση της σύμβασης αναδιάρθρωσης δεν λαμβάνονται υπόψη στο ενδεικτικό δοσολόγιο της σύμβασης αναδιάρθρωσης. Ωστόσο, θα προστεθούν στο ρυθμιζόμενο ποσό και θα κεφαλαιοποιηθούν και στην συνέχεια θα ενημερωθεί ο οφειλέτης με κάποιο παράρτημα ή δοσολόγιο ή ειδοποιητήριο πληρωμής δόσης.
Επίσης, θα πρέπει οι οφειλέτες να είναι συνεπείς στη σύμβαση αναδιάρθρωσης αν επιθυμούν να διατηρήσουν την ρύθμιση. Η καθυστέρηση 3 μηνιαίων δόσεων δίνει το δικαίωμα τόσο στους Χρηματοδοτικούς φορείς όσο και στο Δημόσιο να καταγγείλουν την σύμβαση και θα οδηγήσει σε απώλεια της ρύθμισης.
Στη σύμβαση αναγράφονται και άλλοι λόγοι για τους οποίους θα μπορούσε να καταγγελθεί αυτή από τους πιστωτές.
Η σύμβαση θα μπορούσε να καταγγελθεί αν αποδειχθεί ότι η σύμβαση βασίστηκε, άμεσα ή έμμεσα, σε ανακριβείς. ή ελλιπείς δηλώσεις. ή στοιχεία που υπέβαλε οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ο αιτών ή και κάποιος από τους συνοφειλέτες του καθώς και μέλη της οικογένειάς του. ή αν υποβληθεί αίτηση πτώχευσης κατά του αιτούντος ή συνοφειλέτη του. Άλλοι λόγοι είναι η υποβολή δήλωσης του αιτούντος ή συνοφειλέτη αυτού ότι αναστέλλει της πληρωμές του, η επίσπευση εκτέλεση κατά περιουσιακών του αιτούντος ή συνοφειλέτη, η λήψη δικαστικών μέτρων κατά του αιτούντος ή/και συνοφειλέτη του στο πλαίσιο οποιασδήποτε διαδικασίας αφερεγγυότητας. Επίσης, ένας πιστωτής μπορεί να καταγγείλει την σύμβαση αναδιάρθρωσης με τον λόγο ότι αυτή καταγγέλθηκε από άλλον συμμετέχοντα πιστωτή.
Ειδικότερα ως προς το μέρος που η σύμβαση αφορά Χρηματοδοτικούς φορείς λόγο καταγγελίας αποτελεί και η σοβαρή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης του αιτούντος ή του συνοφειλέτη, όπως προκύπτει – ενδεικτικά και όχι περιοριστικά- από την επίσπευση μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης, έναρξη διαδικασιών αφερεγγυότητας, έκδοση διαταγών πληρωμής, σφράγιση επιταγών, κατάπτωση εγγυητικών επιστολών ή πληρωμή ενέγγυων πιστώσεων, καθώς και η μη προσήκουσα παραίτηση του αιτούντος ή του συνοφειλέτη από την άσκηση ένδικου μέσου ή βοηθήματος.
Το Δημόσιο μπορεί να καταγγείλει αν ο αιτών παραλείψει να υποβάλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και φόρου προστιθέμενης αξίας, εφόσον είναι υπόχρεος της υποβολής, καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης, το αργότερο εντός τριών (3) μηνών από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους. Επιπλέον, μπορεί να προβεί σε καταγγελία της σύμβασης, αν ο αιτών παραλείπει να εξοφλεί, ή να τακτοποιεί με νόμιμο τρόπο, με αναστολή είσπραξης ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής, τις οφειλές του προς το Δημόσιο ή υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη Φορολογική Διοίκηση, οι οποίες δεν ρυθμίζονται με την παρούσα Σύμβαση, εντός 90 ημερών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της ή προκειμένου για οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την έναρξη ισχύος της, εντός 60 ημερών από τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους.
Ορισμένοι από τους όρους των συμβάσεων αναφέρονται και στους συνοφειλέτες ή εγγυητές που τυχόν υπάρχουν. Ειδικότερα, από τους ευνοϊκούς όρους της σύμβασης καταλαμβάνονται μόνο όσοι συνοφειλέτες ή εγγυητές έχουν συμβληθεί. Δηλαδή η οφειλή θεωρείται ρυθμισμένη μόνο για όσους συνοφειλέτες ή εγγυητές συμμετείχαν στην διαδικασία της αίτησης του οφειλέτη στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού. Οι συνοφειλέτες ή εγγυητές που δεν συμβάλλονται στη σύμβαση συνεχίζουν να ευθύνονται για το συνολικό ποσό της οφειλής. Επιπλέον, ακόμα και αν από την σύμβαση προβλέπεται διαγραφή ενός ποσού οι πιστωτές μπορούν να διεκδικήσουν την καταβολή του ποσού αυτού από τους μη συμβαλλομένους συνοφειλέτες ή εγγυητές.
Η αίτηση στον εξωδικαστικό μηχανισμό δεν είναι μία εύκολη υπόθεση. Απαιτείται προσοχή τόσο κατά την δημιουργία και υποβολή αυτής. Ο πολίτης μπορεί να προχωρήσει την αίτηση μόνος του , αλλά απαιτείται υψηλή εξοικείωση με τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες, κάτι που δεν έχουν όλοι οι πολίτες ιδίως όσοι είναι μεγαλύτεροι ηλικιακά. Θα πρέπει, όμως, και οι οφειλέτες να διαβάσουν προσεκτικά την σύμβαση αναδιάρθρωσης και για τυχόν απορίες τους να απευθυνθούν και στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.
